Diện mạo Trái Đất khi nước đại dương bị hút sạch

Video đồ họa đăng trên mạng xã hội Reddit hôm 10/11 dự đoán viễn cảnh khi nước từ tất cả đại dương bị hút xuống vực Mariana sâu khoảng 11.000 mét ở Thái Bình Dương, Live Science đưa tin. Đây là sản phẩm của Ryan Brideau, nghiên cứu sinh ngành đồ họa và phân tích không gian địa lý tại Đại học New Brunswick, Canada.

Trong video đồ họa, bản đồ phẳng của Trái Đất hé lộ các đường bờ biển mở rộng cùng với những dải đất xuất hiện giữa các lục địa và quần đảo trước đây khi nước biển dần rút cạn. Trong gần 3 triệu năm nước biển dần khô cạn, những quần đảo và vùng đất lớn nổi lên từ đại dương.

Quá trình nước rút ở Thái Bình Dương, nơi có vực Mariana, kéo dài tới cuối video đồ họa, trong khi những vùng nước khác nhanh chóng bị bao quanh bởi đất liền và ngừng rút nước, theo Brideau.

Brideau giải thích lần đầu tiên anh hình dung về một "nút chặn" tưởng tượng khổng lồ ở nơi sâu nhất dưới đại dương và những gì có thể xảy ra sau khi kéo nút chặn đó khi đọc một cuốn sách của nhà văn Randall Munroe.

Munroe giả định có một nút chặn đường kính khoảng 10 mét khiến nước biển bị hút vào và đổ lên sao Hỏa. Ông ước tính cần hàng trăm nghìn năm để quá trình rút nước xảy ra với mực nước biển hạ "chưa đến một centimet mỗi ngày".

Brideau rất hào hứng với thử thách tái tạo phiên bản đồ họa của mô hình mà Munroe sử dụng để tính toán viễn cảnh. Anh tìm thấy một video đồ họa về quá trình rút nước đại dương do các nhà khoa học NASA tạo ra năm 2008, nhưng nhóm nghiên cứu mắc một thiếu sót lớn khi không tính đến phần nối liền giữa các đại dương, theo Brideau.

"Điều đó tạo ra khác biệt lớn về độ khó, và tôi muốn biết tự bản thân mình có thể tiếp cận kết quả của Randall gần tới mức nào", Brideau chia sẻ.

Việc thiết kế đồ họa kiểu này đòi hỏi bản đồ độ cao của các kết cấu đất ở bên trên và dưới mực nước biển, cùng với dữ liệu vị trí của tất cả những vùng nước lớn trên Trái Đất. "Những dữ liệu này cần ở 'dạng mành', nhưng thay cho mỗi pixel ghi chép màu, chúng ghi lại độ cao và sự tồn tại hoặc không tồn tại của nước", Brideau nói.

Mô hình sau đó ước tính tốc độ rút nước ở các đại dương, điều chỉnh theo những thay đổi ở phần nối liền giữa các vùng nước khi chúng bị cô lập bởi kết cấu nhô lên từ đáy biển và ngừng rút nước, Brideau giải thích.

"Phần khó là tính toán nước còn lại ở mỗi bước. Bạn phải tính ra khu vực nước nào ở bước trước đó có thể bị rút nước và trừ đi từ chỗ nước còn lại, nhưng để nguyên các vùng nước chưa bị ảnh hưởng. Bạn cũng phải trừ đi bất kỳ vùng đất nào bắt đầu nhô lên khỏi biển nước", Brideau cho biết.

"Sai số lớn mà tôi chưa tính đến là thời tiết, yếu tố có thể khiến một số vùng nước trở nên khô cạn nếu nguồn cung cấp nước chính của chúng là đại dương. Nhưng trên thực tế, thời tiết cũng đang thay đổi nên rất khó dự đoán", Brideau nói. 

Mô hình của Brideau mô tả những thay đổi đáng kể ở đường ven biển của các lục địa trong 200.000 năm đầu tiên. Cuối video, gần ba triệu năm sau khi nút chặn được kéo ra, chỉ có Thái Bình Dương vẫn đang đổ xuống lỗ cống. Lúc này, khung hình trong đồ họa thể hiện mức giảm khoảng 10 mét trong độ sâu của đại dương.